Menisküs, diz ekleminde C şeklinde bulunan ve eklemi oluşturan kemikler arasında görev alan bir kıkırdaktır. Dizin zorlanması, ayak yerdeyken gövdenin dönerek dize etki yapması veya dize alınan bir travma sonrasında menisküs yırtığı gelişebilir. Çoğunlukla aktivite sırasında sporcularda görülen bu durum, ileri yaşlarda da menisküsün zayıflaması nedeniyle ortaya çıkabilir. Menisküs yırtılması dizde şişliğe, ağrıya ve hareket kısıtlamalarına neden olabilir. Menisküsün tedavisi yırtılmanın şiddetine göre farklı yöntemlerle yapılabilir.
Menisküs Hasarı Tanısı
Meniküs hasarı tanısı konulması için ortopedi doktoruna muayene olunmalıdır. Muayene sırasında hastanın yaşadığı semptomlar değerlendirilir ve doktor da dizdeki sorunu fiziki muayene ile kontrol eder. Görüntüleme yöntemleri kullanılarak MR ile yırtık tamamen tespit edilebilir. MR ile menisküs yırtılmasına ek olarak bağ veya kıkırdak yaralanması da belli olabilir. Yırtılmanın boyutu, konumu gibi bilgilere ulaşılması, tedavi yönteminin planlanması için önemlidir.
Menisküs Hasarının Tedavisi Kimlere Uygulanabilir?
Menüsküs hasarı tedavisi, dizinde bir yaralanma veya travma sonrasında şişlik ve ağrı görülen kişilere yapılır. Menüsküs yırtığı sonucunda ağrı, dizin kilitlenmesi, istenilen hareketlerin yapılamaması gibi durumlar görülebilir. Bu semptomlar hafif şekilde görülüyorsa cerrahi dışı yöntemler ile tedavi süreci ilerleyebilir. Ancak bu semptomlar günlük hayatı etkileyecek dereceye ulaşıyorsa cerrahi yöntemle tedavi tercih edilebilir. Yaş olarak genç kişilerde oluşan menisküs sorununda kıkırdağın korunabilmesi için cerrahi yöntem uygulanabilir.
Menisküs Yırtığında Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Menüsküs yırtığında cerrahi ve cerrahi dışı yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler hastanın yaşına, sağlık durumuna, menisküs yırtığının derecesine bağlı olarak belirlenmektedir. Menisküs yırtığı tedavi yöntemleri hafiften şiddetli vakalara göre sırasıyla aşağıda belirtilmiştir.
- Bir süre dinlenmek,
- Soğuk uygulama gibi ağrıyı azaltıcı önlemler,
- Dizi zorlu hareketlerden korumak, bandaj,
- Ağrı kesici, ödem azaltıcı ilaçlar kullanmak,
- Diz çevresi kasları güçlendirmek,
- Fizik tedavi,
- PRP tedavisi,
- Cerrahi tedavi
Menisküs yırtığı küçük ise ameliyatsız tedavi yöntemleri uygulanabilir. Dizi yormayacak şekilde dinlenerek, buz tutma ve ağrı kesici ilaçlar kullanma ile semptomlar hafifleyebilir. Ancak menisküs yırtığı yakınma yaratıyorsa cerrahi olarak tedavi edilmesi gerekir.
Menisküs Tedavisi Nasıl Yapılır?
Menisküs tedavisinde hastanın yakınmaları tedavinin şeklini belirleyecektir. Menisküs yırtığı günlük hareketlerde yakınma yaratıyorsa tedavi gerektirir. Hasta günlük işlerini yerine getirebiliyorsa veya yıpranmaya bağlı bulgu yaratmayan hasar varsa cerrahi tedavi dışı korunma, dinlenme, ilaç gibi tedaviler uygulanabilir. Menisküs tedavisinde doktor tavsiyesi ile ilaç kullanımı ağrıyı ve şişmeyi azaltmaya yardımcı olabilir. İlaçların yan etkileri görülebilir bu nedenle gerekli olan durumlarda kullanılması önerilir. Doktor veya fizyoterapist aracılığı ile germeye ve güçlendirmeye yönelik egzersizler uygulanabilir.
Menisküs yırtığının büyük ve bulgu verdiği durumlarda cerrahi tercih edilebilir. Menisküste cerrahi tedavi hemen her zaman artroskopik yöntem ile yapılmaktadır. Artroskopi işlemi dizi açmadan ince kanüllerle dizin içine küçük deliklerden kamera ve cerrahi aletler yardımıyla yapılır. Kamera görüntüyü ekrana yansıtır ve bu şekilde büyütülmüş bir görüntü izlenerek cerrahi aletler kontrol edilir. Yırtık olan kısım çıkartılarak ameliyat tamamlanabilir. Uygun durumlarda yırtık dikilebilir. Bu yöntemle birlikte dizde küçük nokta gibi izler dışında bir sorun kalmamaktadır. Artroskopi ile hastanın kısa sürede iyileşebilmesi ve günlük hayatına dönebilmesi amaçlanmaktadır.
Menisküs Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Menisküs tedavisinin ne kadar süreceği, hangi yöntemlerin kullanılacağına bağlı olarak değişmektedir. Cerrahi yöntemle tedavi edilen menisküs yırtığının iyileşme süresi 6-12 hafta kadar sürebilir. Menisküs ameliyatında yırtılan kısım çıkartılırsa bir ay içerisinde iyileşme görülebilirken; yırtılan kısmın dikişle tedavi edilmesi iyileşme sürecini çok daha fazla uzatacaktır. Eğer ilaç tedavisi veya fizik tedavi uygulaması gerekiyorsa bu süreç daha da artacaktır.
