Serebral palsi (beyin felci) doğum öncesi, doğum sırası veya doğum sonrası erken dönemde yani gelişimin erken safhalarında beynin hasar almasıdır. Hasar, enfeksiyon, kanama, oksijensiz kalma benzeri çok çeşitli nedenlerle olabilir.
Bunların ortak noktası hasarın kalıcı olması ancak ilerleyici olmamasıdır. Beyinde, yaşla beraber sinir gelişimi olmakla beraber hasar genellikle kalıcıdır. Serebral palsi tanısı, ilk 2 yıl içinde beklenen motor ve bilişsel gelişim basamaklarında geride kalmasından şüphelenildiği durumda bir çocuk nöroloji doktoru, fizik tedavi veya ortopedi doktoru tarafından muayene ile konur. Serebral palside kaslar spastik (aşırı kasılma) olabildiği gibi, hipotonik (aşırı gevşeklik) veya istemsiz sürekli hareketler içinde olabilir. Bilişsel fonksiyonlar farklı düzeyde etkilenmiş veya hiç etkilenmemiş olabilir.
İçindekiler
Tanı konduktan sonra fizik tedavi, ortopedi, çocuk nöroloji doktorları ve uygun fizyoterapistlerden oluşan bir ekip tarafından izlenmelidir. Bu ekip tarafından önerilen uygun fizik tedavi, gerektiğinde cihazlamalar, botulinum toksin ve yine gerektiğinde uygun cerrahi uygulamaları ile çocuğunuz ulaşabileceği en üst motor fonksiyon ve bilişsel potansiyeline ulaşacaktır.
Erken dönemde kalça çıkığından korunma, eklemlerde kalıcı hareket kısıtlılıklarından (kontraktür) korunma, gelişmiş ise uygun cerrahilerin yapılması önemlidir. Serebral palsi, hayat boyu süren, aile ve hasta için yorucu ama uygun bakım ile olabileceğinin en iyisinin sağlanabileceği bir durumdur.
Serebral Palsi Ne Demektir?
Serebral palsi, yani halk arasında bilinen adı ile beyin felci insan vücudundaki kasların hareketlerini, tonusunu ya da bedenin duruşunu etkileyen bir grup fiziksel engel haline verilen isimdir. Vakaların çoğunluğu doğumdan önce olmak üzere olgunlaşmamış beynin gelişmesi esnasında ortaya çıkan hasardan kaynaklanır.
Serebral Palsi Belirtileri Nelerdir?
Serebral palsi belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Yuvarlanmak, tek başına oturmak veya sürünmek gibi motor becerilerinin gelişiminde görülen gecikmeler
- Kas tonusunda aşırı derecede sertlik ya da gevşeklik gibi anormallikler
- Konuşma gelişiminde gecikme görülmesi ve konuşma zorluğu
- Kaslarda spastisite ismi verilen sertlik ve abartılı refleksler
- Ataksi diye adlandıran kas koordinasyonu zayıflığı
- Titremeler ve istemsiz hareketler
- Sık sık düşmek
- Yutma sorunları
- Bedenin bir bölümünü kullanmayı tercih etme
- Nöbet geçirmek, zihinsel yetersizlik ve görme sorunları gibi nörolojik problemler
Serebral Palsi Hastaları Ne Kadar Yaşar?
Serebral palsi hastaları için ortalama yaşam süreleri hastaların seyrine, derecesine ve uygulanan tedavi planına göre değişkenlik göstermektedir. Serebral palsi hastası çocukların hayat süreleri çok kısa değildir ve hastaların yüzde 90’ı yani büyük çoğunluğu 30 yaşının üzerine kadar yaşayabilirler. Aileleri tarafından uygun bakımı alan, el fonksiyonları normale yakın olan ve zeka geriliği görülmeyen çocuklarda normale yakın bir hayat süresi öngörülür. Epilepsi nöbeti geçiren, zeka geriliği olan ve bütün vücudunda tutulum olan kuadriplejik serebral palsi hastalarında ise hayat süresi daha kısadır. Serebral palsi hastaları bütün hayatları süresince takip edilmeli, tıbbi destek almalı ve hayat koşullarını iyileştirici olanaklardan faydalanmalıdır. Cerrahi müdahale, ilaç tedavisi ve egzersiz gibi pek çok tedavi seçeneği serebral palsili kişilerin yaşam sürelerine olumlu yönde katkı sağlayabilmektedir.
Serebral Palsi Hastalığı İyileşir mi?
Serebral palsi hastalığı tedavi edilemez yani immatür beyindeki hasar geri döndürülemez ancak hastalığın çeşidine göre çocukta ya da bebekte görülen semptomlar tedavi edilir. Tedaviler cerrahi ve cerrahi olmayan tedaviler olmak üzere 2 gruba yarılır.
Serebral Palsi Zeka Geriliğine Neden Olur mu?
Hastalık gelişmekte olan beynin maruz kaldığı bir lezyon ve defekt durumuna bağlı olarak ilerleyici olmayan postür ve hareket bozukluğu ve güçsüzlüğü olarak tanımlanır. Türkiye’de görülme sıklığı 1000'de 4'tür. Çoğu zaman bu duruma epilepsi ve zeka gerilikleri, işitme ve görme problemleri da eşlik eder.
Serebral Palsi Hastaları Ne Kadar Yaşar?
Serebral palsi hastalarının yaşam süresi çoğunlukla çok kısa değildir; bu kişilerin yaklaşık olarak yüzde 90'ı 30 yaşın üzerinde yaşayabilir. Yürüyen, el becerilerini kullanan, zeka geriliği görülmeyen serebral palsili çocuklarda normal bir hayat süresi beklenir.
Serebral Palsi Üstün Zekalı Olabilir mi?
Serebral Palsili çocuklar üstün zekalı olabilecekleri gibi, normal veya sınırlı zekaya sahip hatta zeka engelli olabilirler. Algı ve dikkat sorunları bozuklukları, akademik öğrenme problemleri normal çocuklara kıyasla SP'li çocuklarda daha sık şekilde görülür.
Serebral Palsi Ameliyatla Düzelir mi?
Serebral palsinin cerrahi tedavisi vardır ancak amaç; çocukların hareket yetilerini iyileştirmek ve onlara mümkün olduğunca bağımsız yaşayabilme şansı verebilmektir. Tendon transferi ve tendon uzatma ameliyatları sonrasında neredeyse bütün çocuklarda hareket rahatlığı be gözle görülür bir iyileşme görülür.
Serebral Parsi tedavisinde referans merkezi hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın
